Tường nhà bị mốc là hiện tượng phổ biến trong các công trình dân dụng. Chúng không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tới độ bền kết cấu và sức khỏe của người sử dụng. Việc hiểu rõ nguyên nhân tường nhà bị mốc là bước đầu tiên để lựa chọn phương pháp xử lý hiệu quả, đảm bảo ngôi nhà luôn khô ráo, bền đẹp và an toàn cho sinh hoạt lâu dài. Bài viết này của Bamboo Panel sẽ cung cấp các nguyên nhân tường nhà bị mốc và biện pháp xử lý triệt để nhất.
Dấu hiệu nhận biết tường nhà bị mốc
Tường bị mốc thường xuất hiện sau một thời gian sử dụng và có thể được nhận biết thông qua các dấu hiệu sau:
- Xuất hiện các đốm li ti màu xanh, đen hoặc vàng trên bề mặt tường.
- Bề mặt tường bị bong tróc lớp sơn, lớp bột trét tạo thành mảng loang lổ.
- Có mùi ẩm mốc đặc trưng, nhất là những khu vực kín như phòng ngủ, nhà kho, nhà vệ sinh.
- Sơn tường bị phồng rộp, khi chạm vào có cảm giác ẩm và lạnh.

Nguyên nhân tường nhà bị mốc
Tường nhà bị mốc xuất phát từ nhiều yếu tố kết hợp giữa điều kiện môi trường, chất lượng thi công và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là các nguyên nhân tường nhà bị mốc phổ biến nhất.
Ẩm thấp do thời tiết và khí hậu
Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa, độ ẩm trung bình cao, đặc biệt vào mùa nồm. Sự chênh lệch giữa nhiệt độ trong và ngoài nhà tạo nên hiện tượng ngưng tụ hơi nước trên tường, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc phát triển.
Hiện tượng này đặc biệt nghiêm trọng tại các khu vực thông gió kém như góc phòng, nhà vệ sinh, hoặc trên các bức tường hướng Bắc ít đón nắng.

Thấm dột từ mái, tường hoặc nền nhà
Thấm dột là nguyên nhân tường nhà bị mốc phổ biến nhất. Nguyên nhân này xuất phát từ sai sót trong quá trình xử lý chống thấm:
- Thấm từ mái: Các vết nứt trên mái bê tông, hệ thống thoát nước bị tắc, hoặc mối nối mái tôn không kín là con đường trực tiếp đưa nước mưa vào bên trong.
- Thấm từ tường: Tường ngoài không được xử lý chống thấm, hoặc bị nứt vỡ do lún, giãn nở nhiệt. Từ đó tạo điều kiện cho nước thẩm thấu xuyên qua.
- Thấm từ nền nhà: Đây là vấn đề kỹ thuật phức tạp. Hiện tượng mao dẫn từ nền đất ẩm bên dưới có thể kéo nước ngược lên qua hệ thống nền, móng, sàn và tường chân. Nguyên nhân thường do thiếu lớp chống ẩm (màng chống thấm) hoặc lớp này bị hỏng hóc trong quá trình thi công.

Vấn đề trong thiết kế và thi công xây dựng
Một công trình được thiết kế và thi công không đúng chuẩn kỹ thuật sẽ tiềm ẩn nguy cơ ẩm mốc rất cao. Cụ thể như sau:
- Thiết kế kết cấu kém: Hệ thống cửa sổ, thông gió tự nhiên không được tính toán phù hợp, dẫn đến sự lưu thông không khí kém, khiến hơi ẩm bị tích tụ.
- Quy trình thi công sai: Trát tường khi bề mặt chưa khô, trộn vữa không đúng tỷ lệ, thiếu các chi tiết thoát nước, hoặc thi công chống thấm không đúng kỹ thuật (như không làm sạch bề mặt, không phủ kín) là những lỗi phổ biến làm giảm hiệu quả chống thấm.

Sử dụng vật liệu xây dựng kém chất lượng
Vật liệu là nguyên nhân tường nhà bị mốc mà gia chủ cần lưu ý. Các loại gạch không nung, gạch block có tỷ lệ rỗng cao nhưng không được xử lý chống thấm sẽ hút ẩm rất nhanh.
Ngoài ra, các loại sơn kém chất lượng, không có tính năng kháng khuẩn, chống thấm hoặc “không thở” được sẽ tạo ra một lớp màng kín. Nó sẽ ngăn hơi ẩm thoát ra ngoài, vô tình khiến nước bị giữ lại bên trong tường và gây mốc.
Thiếu thông gió và ánh sáng
Thông gió đóng vai trò như một cơ chế “thở” tự nhiên của ngôi nhà, giúp đẩy luồng không khí ẩm ứ đọng ra bên ngoài và đưa không khí khô vào. Các không gian kín, ít cửa sổ như nhà tắm, nhà bếp, phòng giặt, tầng hầm là nơi dễ bị mốc nhất. Lý do là bởi hơi nước từ các hoạt động sinh hoạt (tắm rửa, nấu nướng) không có đường thoát. Ánh sáng mặt trời trực tiếp cũng là tác nhân tự nhiên giúp làm khô bề mặt và ức chế sự phát triển của nấm mốc.
Xem thêm: Hướng dẫn cách chống thấm vách tầng hầm hiệu quả, triệt để nhất

Thói quen sinh hoạt sai cách của gia chủ
Chính những hoạt động hàng ngày cũng có thể là một trong những nguyên nhân tường nhà bị mốc như:
- Phơi quần áo trong nhà: Lượng nước bay hơi từ quần áo ướt là nguồn cung cấp hơi ẩm đáng kể.
- Nấu nướng không sử dụng máy hút mùi: Hơi nước từ quá trình đun nấu sẽ bốc lên và ngưng tụ trên tường, trần nhà.
- Đóng kín cửa thường xuyên: Ngăn cản sự lưu thông không khí cần thiết, tạo môi trường tù đọng cho nấm mốc phát triển.

Hậu quả khi tường nhà bị mốc
Tường nhà bị mốc không chỉ làm suy giảm thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng hơn. Việc không xử lý sớm có thể dẫn đến tổn hại sức khỏe và tốn chi phí sửa chữa về lâu dài.
Ảnh hưởng đến sức khỏe gia đình
Nấm mốc có thể gây kích ứng hô hấp, viêm mũi dị ứng và làm tăng nguy cơ hen suyễn, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người già. Một số loại nấm tạo độc tố gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ miễn dịch nếu tiếp xúc thời gian dài.
- Các bệnh về đường hô hấp: Viêm mũi dị ứng, viêm xoang, hen suyễn, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, người già và người có hệ miễn dịch suy yếu.
- Kích ứng da và mắt: Ngứa da, viêm da, đỏ mắt, chảy nước mắt.
- Các vấn đề mãn tính: Một số loại nấm mốc độc (như Stachybotrys chartarum – mốc đen) có thể sản sinh độc tố mycotoxin. Độc tố này gây ra các vấn đề về thần kinh, mệt mỏi kéo dài và suy giảm miễn dịch.
Giảm tuổi thọ và bền vững của công trình
Độ ẩm thấm lâu ngày vào tường gây bong tróc kết cấu bề mặt, thậm chí làm mục và nứt gãy tường. Điều này khiến công trình xuống cấp nhanh chóng và phát sinh chi phí sửa chữa lớn.
Mất thẩm mỹ, giảm giá trị bất động sản
Tường bị mốc khiến ngôi nhà trông cũ kỹ, thiếu vệ sinh và làm giảm giá trị sử dụng. Điều này ảnh hưởng đến việc cho thuê hoặc mua bán bất động sản.

Cách xử lý tường nhà bị mốc hiệu quả
Sau khi đã nắm rõ nguyên nhân tường nhà bị mốc, việc thực hiện cách xử lý phù hợp sẽ giúp khôi phục vẻ sạch đẹp, bền màu cho không gian sống: như sau:
Bước 1: Kiểm tra tình trạng tường và tìm nguyên nhân
Trước hết, gia chủ cần quan sát và kiểm tra mức độ ẩm của tường để xác định nguyên nhân gây mốc. Nếu thấy vết mốc xuất hiện ở góc, chân tường hoặc gần mái nhà, rất có thể là do thấm nước từ mái, ban công hoặc chân tường.
Nếu mốc xuất hiện khắp phòng hoặc sau tủ, nguyên nhân thường là do không khí trong nhà ẩm ướt, thiếu thông gió.
Bước 2: Làm sạch mảng mốc trên tường
Sau khi xác định nguyên nhân, bước tiếp theo là làm sạch mảng mốc. Trước hết, gia chủ cần cạo bỏ lớp sơn hoặc vữa trát bị bong tróc để lộ tường nguyên vẹn. Tiếp theo, gia chủ hãy dùng bàn chải cứng chà sạch các vết mốc còn bám trên bề mặt.
Sau đó, dùng dung dịch tẩy rửa nhẹ (ví dụ: giấm pha loãng hoặc nước tẩy mốc) lau sạch khu vực bị mốc. Cuối cùng, để tường khô hoàn toàn ít nhất 1 – 2 ngày trước khi tiến hành trám vá hoặc sơn lại.

Bước 3: Trám vá và phục hồi bề mặt
Sau khi tường khô, gia chủ cần trám các vết nứt, lỗ hổng hoặc chỗ bong tróc bằng vữa trát hoặc bột trét phù hợp. Bước này giúp bề mặt tường trở nên phẳng, kín mạch và sẵn sàng cho lớp sơn chống mốc. Ngoài ram việc trám vá kỹ lưỡng còn giúp ngăn hơi ẩm thấm vào tường, hạn chế mốc quay lại.

Bước 4: Sơn chống mốc
Sau khi trám vá, gia chủ nên sơn tường bằng loại sơn có khả năng chống mốc. Quy trình cơ bản gồm hai lớp: lớp sơn lót giúp bám chắc và kháng ẩm, lớp sơn hoàn thiện chống mốc để bề mặt tường luôn khô ráo và sạch sẽ. Sơn chống mốc giúp tường kháng ẩm, hạn chế nấm mốc phát triển trong thời gian dài.

Bước 5: Duy trì không khí khô thoáng
Sau khi xử lý tường, gia chủ cần duy trì môi trường khô ráo để ngăn mốc quay lại. Hãy đảm bảo nhà có thông gió tốt, mở cửa sổ để gió và ánh sáng tự nhiên lưu thông, giữ khoảng cách giữa tường và nội thất.
Ngoài ra, gia chủ cũng cần tránh phơi quần áo trong nhà hoặc đặt đồ đạc sát tường. Vì điều này làm không khí bị ẩm và tạo điều kiện cho mốc phát triển. Nếu nhà ở vùng ẩm, gia chủ có thể dùng quạt hoặc máy hút ẩm để giữ tường luôn khô.
Đọc thêm: Nguyên nhân nứt góc trần nhà và cách khắc phục đúng kỹ thuật

Cách phòng tránh tường nhà bị mốc
Để hạn chế tình trạng tường nhà bị mốc tái diễn, gia chủ cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Việc phòng tránh tường nhà bị mốc không chỉ giúp bảo vệ cấu trúc công trình mà còn duy trì không gian sống sạch sẽ, an toàn và bền đẹp theo thời gian:
- Thi công chống thấm đúng kỹ thuật: Áp dụng lớp chống thấm trên mái, ban công và sử dụng damp-proof course ở chân tường để ngăn thấm ngược. Chống thấm phải được nghiệm thu bằng kiểm tra sau mưa.
- Chọn vật liệu phù hợp: Sử dụng sơn ngoại thất/ nội thất có chứng nhận kháng nấm, bột trét có phụ gia chống ẩm. Gia chủ cần kiểm tra thông số kỹ thuật về độ thấm nước và độ bền.
- Thiết kế thông gió: Đảm bảo lưu thông không khí theo tỷ lệ diện tích cửa sổ/diện tích phòng. Theo đó, gia chủ có thể lắp quạt thông gió cho phòng tắm, bếp và sử dụng ống dẫn khí cho các khu kín.
- Kiểm soát độ ẩm môi trường: Duy trì RH (relative humidity) < 60% trong nhà, và sử dụng máy hút ẩm ở mùa nồm hoặc vùng có độ ẩm cao.
- Thói quen sinh hoạt: Không phơi đồ trong nhà, giữ khoảng cách giữa nội thất và tường và mở cửa sổ hàng ngày để trao đổi không khí.
- Bảo trì định kỳ: Kiểm tra mái, máng xối, mạch xây và lớp sơn hàng năm. Lưu ý hãy xử lý ngay khi phát hiện vết ẩm.

Hiểu rõ nguyên nhân tường nhà bị mốc là bước đầu quan trọng để áp dụng các biện pháp xử lý và phòng ngừa hiệu quả. Việc kết hợp làm sạch mốc, phục hồi tường và duy trì môi trường khô thoáng sẽ giúp ngôi nhà luôn sạch đẹp, bảo vệ sức khỏe gia đình và tăng tuổi thọ công trình. Hy vọng qua bài viết, gia chủ có thể thực hiện các giải pháp phù hợp để ngăn ngừa mốc tường tái phát.
Tre Việt – Đồng Hành Cùng Bạn Thành Công
- Trụ sở chính: Nhà A3, Đường Số 5 – CV Phần Mềm Quang Trung, Q.12, TP. Hồ Chí Minh
- Hotline: 0964360346
- Email: Tamoptreviet@gmail.com
- Website: https://bamboopanel.vn/
